Soru : İdgâm-ı misleyn ne demektir?
Cevap : Sakin olan bir harfi, kendi gibi aynı cinsten olan diğer bir harfe şeddetleyip okumak demektir. Yani, mahrecleri (çıkış yerleri) ve sıfatları aynı olan iki harfin birleştirilmesi ve şeddeli okunmasına (Tecvîd dilinde) idgâm-ı misleyn denir.
Soru : İdgâm-ı misleyn ne zaman olur?
Cevap : Sâkin olan bir harf, yine kendisi gibi bir harfe uğradığı zaman idgâm-ı misleyn olur. ا َ َم ف م ُ ُه ت َ ار َ ِج َ ت ت ِبح َ ر . ضِرب ِن ا َ َك ا ا َ َص ع َ ب . آ وا ُ ر َ َص ن َ ا و و َ و :
Misal Soru : İdgâm-i misleyn, gunneli midir, gunnesiz midir?
Cevap : Nûn-i sâkin ile mim-i sâkin gunneli, diğerleri gunnesizdir.
Soru : Nûn-i sâkin, nûna uğradığı vakit ne olur?
Cevap : Hem idgâm-i misleyn, hem idgâm-i meal-gunne olur. اٍر َ ن ِن م . ن َ م َ و ِّمر ه ن ه هع ه
Misal : ُ Soru : Mim-i sâkin mime uğradığı vakit ne olur?
Cevap : İdgâm-i misleyn meal-gunne olur.
Misal : ة َ د َ ص ؤ ُ م ِهم َلي َ ع . و ٍع ُ ج مِن م ُ ه َ م َ َ طع ا
Soru : İdğâm-i misleyn meal – gunne ne demektir?
Cevap : Genizden gelen sesle berâber sâkin olan bir harfi kendi gibi bir harfe katıp şiddet ile okumak demektir.
Mim-i sâkinnin iki hâli (iki durum) daha vardır:
“Bâ”ya uğrarsa ihfâyı şefevî (dudak ihfâsı) olur. ِبِهم م ُ ه َّ ب َ ن ر َّ ِ ا . ٍ ة َ ار َ ِحج ِب يِهم مِ َر ت
Mim ile “Bâ”nın gayrısına uğrarsa, izhâr-i şefevî olur. يهِ ِ ف ُم ه . ُ ُكم ين دِ ُكم لَ
İzhâr şefevî (dudak ihfasî) mim-i sâkini dudaktan izhâr etmek, açıktan açığa göstermek demektir. Mimin mahreci dudak olduğu için dudaklarını basarak okumakla mim-i sâkini âşikâr etmiş olur.
Soru : İdğâm-i misleynin Arapça tarifini söyler misin?
Cevap : Söylerim. ن َلي ث مِ َغامِ د ِ ا : ا ج َ خر َ ا م َ د َ ح َّ اات َ ِص م َف ة َ و Manası: Mahrecleri ve sıfatları aynı olan harfler demektir.
